Resweratrol – antyoksydant aktywujący białka długowieczności

Resweratrol to naturalny związek chemiczny, który występuje w niektórych roślinach, takich jak winogrona, jagody, orzechy i kakao. Jest on znany ze swoich właściwości antyoksydacyjnych, przeciwzapalnych i przeciwnowotworowych. Jednak najbardziej interesującym aspektem resweratrolu jest jego zdolność do aktywowania białek długowieczności, zwanych sirtuinami. Sirtuiny to enzymy, które regulują wiele procesów komórkowych, takich jak naprawa DNA, metabolizm, zaprogramowana śmierć komórek i starzenie się. W tym artykule omówimy, jak resweratrol wpływa na sirtuiny, jakie są korzyści z jego stosowania dla zdrowia i długowieczności, jakie są zalecane dawki i ewentualne skutki uboczne.

Jak resweratrol aktywuje sirtuiny?

Sirtuiny są aktywowane przez niski poziom energii w komórkach, który sygnalizuje potrzebę oszczędzania zasobów i naprawy uszkodzeń. Niski poziom energii jest związany z niskim stężeniem NAD+, który jest koenzymem uczestniczącym w produkcji ATP – uniwersalnego nośnika energii w organizmie. Resweratrol jest w stanie naśladować efekt niskiego poziomu energii, ponieważ wiąże się z sirtuinami i zwiększa ich aktywność. Resweratrol działa jako mimetyk kaloryczny, czyli substancja, która imituje korzystne skutki ograniczenia kalorycznego, bez konieczności zmniejszania spożycia pokarmu. Ograniczenie kaloryczne jest jednym z najsilniejszych interwencji prozdrowotnych i prodłużających życie, które zostały wykazane w wielu gatunkach zwierząt, od drożdży po naczelne.

Jakie są korzyści z aktywacji sirtuin przez resweratrol?

Aktywacja sirtuin przez resweratrol ma wiele potencjalnych korzyści dla zdrowia i długowieczności. Niektóre z nich to:

• Poprawa funkcji mitochondrialnej. Mitochondria to organella komórkowe odpowiedzialne za produkcję energii. Sirtuiny stymulują tworzenie nowych mitochondriów, zwiększają ich wydajność i chronią je przed uszkodzeniami. Poprawa funkcji mitochondrialnej może zapobiegać wielu chorobom związanym z wiekiem, takim jak cukrzyca, otyłość, choroby serca i neurodegeneracja¹².
• Zwiększenie odporności na stres oksydacyjny. Stres oksydacyjny to sytuacja, w której ilość wolnych rodników przewyższa zdolność komórek do ich neutralizacji. Wolne rodniki to reaktywne formy tlenu, które mogą uszkadzać DNA, białka i lipidy. Sirtuiny naprawiają uszkodzone DNA i chronią białka przed utlenianiem. Zwiększenie odporności na stres oksydacyjny może zapobiegać starzeniu się i nowotworom³⁴.
• Poprawa gospodarki glukozowej i lipidowej. Sirtuiny regulują metabolizm glukozy i lipidów, poprawiając wrażliwość na insulinę, hamując syntezę cholesterolu i triglicerydów, zwiększając spalanie tłuszczu i zmniejszając zapalenie. Poprawa gospodarki glukozowej i lipidowej może zapobiegać cukrzycy, otyłości, miażdżycy i chorobom serca .
• Zwiększenie długości telomerów. Telomery to odcinki DNA na końcach chromosomów, które chronią je przed skracaniem się i degradacją. Skracanie się telomerów jest jednym z czynników starzenia się komórek i organizmu. Sirtuiny wydłużają telomery, poprawiając stabilność chromosomów i zwiększając żywotność komórek .
• Modulacja procesów zapalnych. Zapalenie to reakcja obronna organizmu na uszkodzenie lub infekcję. Jednak nadmierne lub przewlekłe zapalenie może być szkodliwe i prowadzić do wielu chorób związanych z wiekiem, takich jak choroby autoimmunologiczne, choroby neurodegeneracyjne, choroby serca i nowotwory. Sirtuiny hamują zapalenie, poprzez hamowanie aktywacji czynnika transkrypcyjnego NF-kB, który reguluje ekspresję wielu genów prozapalnych .

Jakie są zalecane dawki i ewentualne skutki uboczne resweratrolu?

Resweratrol jest dostępny jako suplement diety w postaci kapsułek, tabletek lub płynu. Nie ma ustalonej optymalnej dawki resweratrolu, ponieważ jego biodostępność i metabolizm są zróżnicowane w zależności od indywidualnych czynników, takich jak wiek, płeć, stan zdrowia, interakcje z innymi lekami lub suplementami. Jednak na podstawie badań klinicznych, można przyjąć, że bezpieczna i skuteczna dawka resweratrolu wynosi od 150 do 500 mg dziennie . Niektóre źródła sugerują, że wyższe dawki mogą być korzystniejsze dla zdrowia, ale wymagają dalszych badań .

Resweratrol jest generalnie dobrze tolerowany i nie powoduje poważnych skutków ubocznych. Jednak niektóre osoby mogą doświadczyć łagodnych dolegliwości, takich jak nudności, biegunka, bóle głowy, zawroty głowy, wysypka lub reakcje alergiczne. Resweratrol może również wpływać na działanie niektórych leków, takich jak leki przeciwzakrzepowe, leki przeciwnadciśnieniowe, leki przeciwcukrzycowe, leki przeciwnowotworowe, leki przeciwgrzybicze, leki przeciwdepresyjne i leki przeciwwirusowe. Dlatego przed rozpoczęciem suplementacji resweratrolu należy skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli ma się jakieś choroby przewlekłe lub przyjmuje się jakieś leki .

Jak uzyskać resweratrol z diety i suplementów?

Resweratrol występuje naturalnie w niektórych roślinach, które produkują go jako mechanizm obronny przed stresami środowiskowymi, takimi jak susza, infekcje, promieniowanie UV i uszkodzenia mechaniczne. Najbogatszymi źródłami resweratrolu w diecie są:

• Czerwone wino. Zawiera od 0,2 do 5,8 mg resweratrolu na 150 ml, w zależności od gatunku winogron, regionu uprawy, czasu fermentacji i sposobu przechowywania . Resweratrol znajduje się głównie w skórce winogron, dlatego czerwone wino ma więcej resweratrolu niż białe wino, ponieważ czerwone wino jest fermentowane ze skórką, a białe wino nie.
• Sok z winogron. Zawiera od 0,1 do 1,9 mg resweratrolu na 150 ml, w zależności od tych samych czynników co czerwone wino . Sok z winogron ma mniej resweratrolu niż czerwone wino, ponieważ sok jest filtrowany i pasteryzowany, co zmniejsza ilość resweratrolu.
• Jagody. Zawierają od 0,2 do 1,9 mg resweratrolu na 100 g, w zależności od gatunku i odmiany. Najwięcej resweratrolu mają jagody borówki amerykańskiej, borówki czarnej, borówki brusznicy i jeżyny. Resweratrol znajduje się głównie w skórce jagód, dlatego im ciemniejszy kolor jagody, tym więcej resweratrolu.
• Orzechy. Zawierają od 0,01 do 0,3 mg resweratrolu na 100 g, w zależności od gatunku i odmiany. Najwięcej resweratrolu mają orzechy włoskie, orzechy laskowe, orzechy nerkowca i orzechy pistacjowe. Resweratrol znajduje się głównie w łupinach orzechów, dlatego orzechy powinny być spożywane z łupinami, jeśli to możliwe.
• Kakao. Zawiera od 0,03 do 0,3 mg resweratrolu na 100 g, w zależności od gatunku i odmiany. Najwięcej resweratrolu ma kakao surowe, gorzka czekolada i ciemna czekolada. Resweratrol znajduje się głównie w ziarnach kakaowca, dlatego im więcej kakao w czekoladzie, tym więcej resweratrolu.

Resweratrol jest również dostępny jako suplement diety w postaci kapsułek, tabletek lub płynu. Suplementy resweratrolu są zwykle wytwarzane z ekstraktów roślinnych, takich jak winorośl, knotweed japoński, aronia, malina, jeżyna, borówka czy żurawina. Suplementy resweratrolu mogą zawierać różne formy resweratrolu, takie jak trans-resweratrol, cis-resweratrol, resweratrol-glukuronid, resweratrol-sulfat lub resweratrol-aglikon. Trans-resweratrol jest uważany za najbardziej aktywną i stabilną formę resweratrolu, dlatego należy zwracać uwagę na jego zawartość w suplementach. Niektóre suplementy resweratrolu mogą również zawierać inne składniki, takie jak flawonoidy, polifenole, antocyjany, kwercetyna, katechiny, genisteina, kurkumina, witaminy, minerały lub probiotyki, które mogą zwiększać biodostępność, synergizm i skuteczność resweratrolu.

Podsumowanie

Resweratrol to naturalny związek chemiczny, który ma wiele korzyści dla zdrowia i długowieczności. Jego główny mechanizm działania polega na aktywacji białek długowieczności, zwanych sirtuinami, które regulują wiele procesów komórkowych, takich jak naprawa DNA, metabolizm, zaprogramowana śmierć komórek, starzenie się i zapalenie. Resweratrol jest dostępny jako suplement diety i zwykle jest dobrze tolerowany. Jednak przed rozpoczęciem suplementacji należy skonsult

Bibliografia

: Lagouge M, Argmann C, Gerhart-Hines Z, Meziane H, Lerin C, Daussin F, Messadeq N, Milne J, Lambert P, Elliott P, Geny B, Laakso M, Puigserver P, Auwerx J. Resveratrol improves mitochondrial function and protects against metabolic disease by activating SIRT1 and PGC-1alpha. Cell. 2006 Dec 15;127(6):1109-22. doi: 10.1016/j.cell.2006.11.013. PMID: 17112576.

: Baur JA, Pearson KJ, Price NL, Jamieson HA, Lerin C, Kalra A, Prabhu VV, Allard JS, Lopez-Lluch G, Lewis K, Pistell PJ, Poosala S, Becker KG, Boss O, Gwinn D, Wang M, Ramaswamy S, Fishbein KW, Spencer RG, Lakatta EG, Le Couteur D, Shaw RJ, Navas P, Puigserver P, Ingram DK, de Cabo R, Sinclair DA. Resveratrol improves health and survival of mice on a high-calorie diet. Nature. 2006 Nov 16;444(7117):337-42. doi: 10.1038/nature05354. PMID: 17086191.

: Leonard SS, Xia C, Jiang BH, Stinefelt B, Klandorf H, Harris GK, Shi X. Resveratrol scavenges reactive oxygen species and effects radical-induced cellular responses. Biochem Biophys Res Commun. 2003 Nov 7;310(4):1011-5. doi: 10.1016/j.bbrc.2003.09.056. PMID: 14559218.

: Aziz MH, Nihal M, Fu VX, Jarrard DF, Ahmad N. Resveratrol-caused apoptosis of human prostate carcinoma LNCaP cells is mediated via modulation of phosphatidylinositol 3’-kinase/Akt pathway and Bcl-2 family proteins. Mol Cancer Ther. 2006 May;5(5):1335-41. doi: 10.1158/1535-7163.MCT-05-0524. PMID: 16731768.

: Haigis MC, Sinclair DA. Mammalian sirtuins: biological insights and disease relevance. Annu Rev Pathol. 2010;5:253-95. doi: 10.1146/annurev.pathol.4.110807.092250. PMID: 20078221; PMCID: PMC2821148.

: Burns J, Yokota T, Ashihara H, Lean ME, Crozier A. Plant foods and herbal sources of resveratrol. J Agric Food Chem. 2002 May 22;50(11):3337-40. doi: 10.1021/jf0112973. PMID: 12009980.

: Mattivi F, Guzzon R, Vrhovsek U, Stefanini M, Velasco R. Metabolite profiling of grape: flavonols and anthocyanins. J Agric Food Chem. 2006 Oct 4;54(20):7692-702. doi: 10.1021/jf061538c. PMID: 17002441.

: Rimando AM, Kalt W, Magee JB, Dewey J, Ballington JR. Resveratrol, pterostilbene, and piceatannol in vaccinium berries. J Agric Food Chem. 2004 Jul 28;52(15):4713-9. doi: 10.1021/jf040095e. PMID: 15264904.